Timo Tembuyser

Over MISSA MATER SOLA

MISSA MATER SOLA (letterlijk: ‘mis over de eenzame moeder; mis over alleen de moeder’) is een tweede mis in het Missa-drieluik, een doorgaand onderzoek naar het individu tegenover/in de (zingende) gemeenschap. Na een eerste mis over de zondaar, Missa Homo Sacer, stelt deze tweede mis de moederfiguur centraal. Missa Mater Sola is een poging om de moeder uit het lichtblauwe Maria-keurslijf te wringen en het verdriet uit de gestileerde traan. In de traditie van het Stabat Mater krijgt de aloude tekst een nieuwe zetting en krijgt de rouwende moeder een nieuwe kleur. Ze krijgt ook een tegengewicht door toe te werken naar een Stabat Mater Gloriosa: een ode aan de oerkracht van het moeder-archetype; de woede van de leeuwin die haar welp beschermt, de precisie van de Ayahuasca-spirit die de kleinste cellen heelt, de wijsheid van de Aarde en de eindeloze slagkracht van de zee die op de rotsen in blijft beuken, de stem van de getijden en het wiegen van de maan, de hartslag in de borst van de tijd; de liefde, de liefde, de liefde.

Een danseres draagt en wordt gedragen door een groep van vijf jonge mannen, zonen, zonnen — een mannenmaatschappij die om haar heen zwermt, zuipt, zorgt, zwalpt en zingt. Het lijdzame verdriet van de Moeder die haar Zoon ziet sterven aan het Kruis, wordt het strijdbare verdriet van de moeder die haar zoon verliest aan een maatschappij die hem van jongen tot man maakt zonder zorg, zonder luister, zonder ritueel. De moeder kijk toe hoe een groep aan mannen zoekt naar harmonie; ondanks en dankzij elkaar, ondanks en dankzij haar. Een fluitiste aan de zijlijn geeft de toon aan, zet de richting uit, ademt mee. Als een poolster blaast ze iedereen vanuit de verte een geluidstapijt toe om op weg te zweven, weeft stemmen uit de toekomst en het verleden bij elkaar, orakelt hoopvol in een ander register. Kreet, mythe, sirene, lullaby, een opkomende tinnitus — van stilte tot stilte tilt ze ons op, brengt ze ons thuis. 

Voor deze performance maken een danseres, vijf zangers en een fluitiste ruimte voor een ritueel over zorgen en loslaten. Een gemeenschap van 7 performers onderzoekt de fysieke daad van geven en nemen, van dragen en gedragen worden. Er worden 7 gedanste lezingen gecomponeerd en 7 liederen geschreven. De vijf standaard gezangen van het ordinarium (Kyrie, Credo, Gloria, Sanctus, Agnus Dei) worden aangevuld met een Stabat Mater Dolorosa en een Stabat Mater Gloriosa om deze mis compleet te maken. 

Terug naar het Still-in-motion week overzicht

In 2019 studeerde Timo Tembuyser af in Maastricht en maakte hier zijn laatste werken als autonoom maker. Zijn voorstellingen MEMENTUM & Missa Homo Sacer waren twee verschillende oefeningen in het maken van performances om, rond en met de zingende gemeenschap. Sindsdien heeft Timo stappen gezet in het ontwikkelen van een eigen methode voor een ensemble van stemmen; een gemeenschap die een gezamenlijke taal leert spreken, ondanks/dankzij haar verschillen.

Voor zijn nieuwe voorstelling Missa Mater Sola doet Timo Tembuyser tijdens deze Still-in-Motion week enerzijds onderzoek naar de inhoud van de voorstelling, die gaat over alle facetten van een moeder-zoon relatie. Anders doet hij vormonderzoek naar hoe 'fysieke transformatie' er op de vloer eruit kan zien. Ook analyseert hij de performativiteit/muzikaliteit van zingen, hijgen of zuchten en zoekt hij naar manieren om een moeder-zoon relatie te vertalen naar fysieke beelden.

Timo: "De performances die ik maak zijn ruimtes waarbinnen nieuwe vocale composities de ontmoeting sturen tussen de performers onderling, tussen de performers en het publiek, en tussen de toeschouwers onderling. Na mijn samenwerkingen met Naomi Steijger (Concrete Voices) en Hélène Vrijdag (Hiccup, Re-embodying archetypes, La Loba) en als speler in verschillende ensemblevoorstellingen, ga ik de komende drie jaar een makerstraject in waarin ik de werelden waarin ik me beweeg met elkaar wil verbinden."

Als PLANmaker heeft Timo enkele ontwikkelpunten geformuleerd. Tijdens de Still-in-motion week richt hij zich op de inhoudelijke en vormelijke ontwikkelpunten. Op inhoudelijk gebied wil hij onder andere het persoonlijke steeds genadelozer durven te belichamen en zoekt hij bij het vertalen van het persoonlijke naar het universele naar (nog) meer lagen. Op gebied van vorm wil hij zich onder andere op muzikaal gebied verder verrijken, denk aan polyfone composities maken en verschillende zangtechnieken eigen maken.