Romana Vrede

Romana Vrede (Paramaribo, 24 oktober 1972) is een Nederlandse actrice, theatermaker en regisseur, bekend om haar diepgaande en geëngageerde werk. Op vierjarige leeftijd verhuisde ze met haar familie van Suriname naar Nederland en groeide op in Rotterdam. Na studies in geschiedenis en sociologie volgde ze de Toneelschool Arnhem, waar ze in 1999 afstudeerde.

Haar theatercarrière begon bij gezelschappen zoals het Onafhankelijk Toneel, Compagnie Dakar, Boogaerdt/VanderSchoot, Bonheur, Theater Artemis en het Noord Nederlands Toneel. In 2016 maakte ze de persoonlijke voorstelling Who’s Afraid of Charlie Stevens?, over haar autistische zoon Charlie, waarmee ze taboes rondom autisme en moederschap doorbrak.

In 2017 trad Vrede toe tot het ensemble van Het Nationale Theater (HNT) in Den Haag. Hier speelde ze in producties als The Nation, waarvoor ze in 2018 werd genomineerd voor de Colombina (beste vrouwelijke bijrol), en RACE, waarvoor ze in 2017 de prestigieuze Theo d'Or ontving voor beste vrouwelijke hoofdrol. Daarnaast was ze betrokken bij het initiatief "Theater voor Keti Koti", dat in 2018 werd gestart door Joeri Vos, Romana Vrede en Phi Nguyen, met als doel theatergezelschappen te laten reflecteren op het slavernijverleden.

In 2022 maakte Vrede haar regiedebuut met de voorstelling The Story of Travis, gebaseerd op A Raisin in the Sun van Lorraine Hansberry. Deze productie werd geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival en ontving meerdere nominaties. Vanaf 2025 maakt Romana deel uit van de makerscommunity van Theater Rotterdam.

Naast haar theaterwerk is Vrede actief in film en televisie, met rollen in producties als Santos, Nemesys, Moordvrouw, De Eetclub, Hiernamaals en I Don't Wanna Dance, waarvoor ze in 2021 een Gouden Kalf-nominatie ontving. In 2020 publiceerde ze het boek De nobele autist, waarin ze de relatie met haar zoon Charlie beschrijft.