Naar de hoofdinhoud Naar de voettekst

Wunderbaum

‘Onze voorstellingen zijn pogingen om mensen uit verschillende kampen met elkaar samen te brengen en gemeenschapszin te creëren.’

Collectief werken en een diepgeworteld spelplezier, die combinatie vormt onmiskenbaar het vertrekpunt van alle producties van acteursgroep Wunderbaum. Het gezelschap maakt al ruim twintig jaar internationaal  bejubelde producties, waarin humor, muziek en sociaal-maatschappelijk engagement virtuoos samenkomen. De makers gaan steeds weer op zoek naar onbekende en onderbelichte verhalen. Ze werken daarvoor samen met performers, schrijvers en makers die hen uitdagen op urgente thema’s als zelfredzaamheid, white privilege, ouderenzorg en de prestatiemaatschappij.

Biografie

Wunderbaum bestaat uit acteurs Maartje Remmers, Marleen Scholten, Matijs Jansen, Walter Bart en Wine Dierickx, en vormgever Maarten van Otterdijk. Het gezelschap is internationaal geworteld en tegelijk sterk verbonden met Rotterdam, met Theater Rotterdam al sinds 2010 als thuishaven en vaste alliantiepartner.

Producties van Wunderbaum beginnen vaak bij de persoonlijke ervaringen van de makers en hun houding tegenover actuele (identiteits-)politieke kwesties, waarna ze zichzelf actief bevragen en met andere posities confronteren. Samenwerking met mensen van buiten het theater is daarbij een onmisbare kracht.

Zo maakte Wunderbaum de afgelopen jaren theater met Syrische vluchtelingen, buurtbewoners en koren uit Rotterdam. Ze werkten samen met jongeren die verbleven in een detentiecentrum, senioren, mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, vrijwilligers, statushouders en mensen met verschillende denkbeelden uit vele  verschillende landen (van Brazilië tot Oekraïne). Van die theatrale en soms ook kwetsbare zelfbevraging maakt Wunderbaum het publiek op genereuze wijze en liefst met een flinke dosis humor deelgenoot.

In de pers

“Het verrukkelijke ‘Wunderbaum speelt live (online gaat het mis)’ verrast met een wrange twist en een subliem slot.”
★★★★★ NRC over Wunderbaum speel live (online gaat het mis)

‘Wonderschone liefdesbrief aan John Cassavetes en Gena Rowlands – en eigenlijk aan álle acteurs’ –★★★★⁠★ NRC over John & Gena

“Prachtig kleinood waarin niets gebeurt”
★★★★⁠★⁠ NRC over La codista

“Subliem theater”
★★★★Trouw over de voorstelling Superleuk, maar voortaan zonder mij

"Tegenover zulke melancholieke momenten staan schitterende geëxalteerde scènes als die waarin Danny Westerweel, in gouden hotpants en bedekt met glitters, een gekwelde versie van Queens Under Pressure zingt." 
★★★ de Volkskrant over de voorstelling Work Harder

‘In de bizarre theatrale scènes van Beren is Wunderbaum op haar best'
★★★★ de Volkskrant over de voorstelling Beren

‘Een congres van internationale clowns dat gaandeweg vervelt tot zelfhulpgroep: wat een heerlijk idee van Wunderbaum, een Nederlands-Vlaams-Duits-Italiaans collectief, dat al twee decennia garant staat voor genereus en maatschappijkritisch theater.’
De Standaard over de voorstelling The Clowns Convention

Gewonnen prijzen

De acteursgroep mocht meerdere prijzen ontvangen, waaronder de Mary Dresselhuys Prijs 2007 en de prestigieuze VSCD Proscenium Prijs 2010 voor hun volledige oeuvre. Tijdens het Edinburgh Festival 2014 kreeg Wunderbaum de Total Theatre Award uitgereikt door een internationale jury (waaronder journalisten van The Guardian en The Financial Times).

In 2016 ontving actrice Wine Dierickx de Theo d’Or en werd Maartje Remmers genomineerd voor een Gouden Kalf. Tijdens het Holland Festival 2016 kreeg Wunderbaum een special focusprogramma. In 2020 won Marleen Scholten de nationale toneelschrijfprijs Il Premio Drammaturgico Nazionale Antonio Conti voor de voorstelling La codista.

In 2022 ontving Acteursgroep Wunderbaum de Martin Linzer Theaterpreis 2022 voor de vernieuwende wijze waarop het de afgelopen vier jaar leiding gaf aan Theaterhaus Jena. In 2024 kreeg Wunderbaum tijdens het Theatertreffen in Berlijn de 3sat-Preis.

Producties

24/25

Il disperato (reprise)
Voor Il disperato (De wanhopige) onderzoekt Wunderbaum hoe iemand tot een wanhoopsdaad komt. De vraagt dringt zich op: wanneer noemen we iets een monsterlijke daad?
De Hondenpoep Aanval (reprise)
Een groep acteurs is voor een voorstelling op zoek naar een onderwerp dat veel aandacht en publiek trekt. Ze besluiten de “hondenpoep aanval” van een choreograaf op een recensent als uitgangspunt te nemen. Een voorstelling over duisternis, schoonheid en vergeving, gebaseerd op een waargebeurd voorval.
John & Gena (reprise)
John & Gena is een anti-Hollywood-tragi-komedie geïnspireerd op het leven en werk van het Amerikaanse filmmakers koppel John Cassavetes en Gena Rowlands.
Wunderbaum speelt live (online gaat het mis) (reprise)
Acteursgroep Wunderbaum gaat samen met schrijfster Annelies Verbeke op middelbare scholen het sociale media gebruik van leerlingen onderzoeken. Schoorvoetend - want we willen niet oud overkomen - maar met de gedachte dat het hoog tijd is om een voorstelling te maken over onze schermtijd. Sinds de iPhone in 2008 zijn massale glorierijke intrede deed in ons land, zijn we ‘hooked’. Ons gedrag veranderde, generatiekloven openbaarden zich.

23/24

Track: PLEIN
We kijken en luisteren naar een muzikant op het Schouwburgplein. Hij volgt voorbijgangers, er ontstaan onverwachte ontmoetingen. Een ervaring waarin grauwe realiteit, gedroomde werkelijkheid en mislukte architectuur in elkaar overgaan. Wat is een ideaal plein en wat juist niet?
Il disperato
Voor Il disperato (De wanhopige) onderzoekt Wunderbaum hoe iemand tot een wanhoopsdaad komt. De vraagt dringt zich op: wanneer noemen we iets een monsterlijke daad?
Wunderbaum speelt live (online gaat het mis)
Acteursgroep Wunderbaum gaat samen met schrijfster Annelies Verbeke op middelbare scholen het sociale media gebruik van leerlingen onderzoeken. Schoorvoetend - want we willen niet oud overkomen - maar met de gedachte dat het hoog tijd is om een voorstelling te maken over onze schermtijd. Sinds de iPhone in 2008 zijn massale glorierijke intrede deed in ons land, zijn we ‘hooked’. Ons gedrag veranderde, generatiekloven openbaarden zich.
La Codista
Gebaseerd op het verhaal van Giovanni Cafaro, een Milanees die zijn baan verloor en in de rij ging staan voor anderen tegen betaling, schreef Marleen Scholten een nieuwe tekst over stilstaan. Stilstaan in de rij (la coda), voor anderen in dit geval. In de rij vindt ze chaos en eenvoud; mensen die samenkomen op een plek met maar één doel: wachten tot het aan hen is. La codista is een persoonlijke tekst over identiteit en het verlangen soms langzamer te gaan. Misschien ligt niet ieder antwoord direct binnen handbereik. Samen met het publiek wacht de codista op haar beurt.
De Hondenpoep Aanval
Een groep acteurs is voor een voorstelling op zoek naar een onderwerp dat veel aandacht en publiek trekt. Ze besluiten de “hondenpoep aanval” van een choreograaf op een recensent als uitgangspunt te nemen. Een voorstelling over duisternis, schoonheid en vergeving, gebaseerd op een waargebeurd voorval.
ALFA
In ALFA komt een groep Europese Alfa Romeo liefhebbers samen om in clubverband hun passie voor het Italiaanse automerk te delen. Er wordt gezongen, gegeten en een Alfa quiz gedaan. Boven het gezellige weekend hangen echter de onzekere wolken van de energietransitie. Tijdens het weekend zal namelijk ook het eerste elektrische model van Alfa getest worden: de Alfa Romeo Milano. Hoe maakt een autoclub zich klaar voor de toekomst, zonder de eigen fossiele geschiedenis te verloochenen.
Bla Bla Bla Act Now 2.0
Oktober 2013 maakten we uit woede en verbazing een reconstructie van de klimaattop in Warschau. Inmiddels zijn we 8 klimaattoppen verder en maken we opnieuw de balans op.

22/23

Boze Bejaarden
Een 8-delig tragikomisch operette hoorspel dat zich afspeelt in en om een verzorgingshuis. Het hoorspel is als podcast te beluisteren via NPO Radio 4. We brengen daarnaast een concertante versie van de podcast naar het theater, en op locatie in een verzorgingshuis.
John & Gena
John & Gena is een anti-Hollywood-tragi-komedie geïnspireerd op het leven en werk van het Amerikaanse filmmakers koppel John Cassavetes en Gena Rowlands.
The Clowns Convention - REPRISE
Honderd clowns, van over de hele wereld, verzamelen zich voor een internationale top over de staat van de wereld. Hoe kunnen zij, als artiest, de mensheid redden van de ondergang? Een Braziliaanse clown heeft het over het leven onder Bolsonaro, een Italiaanse uit Venetië over hoe zijn stad onderloopt, een Nederlandse over zijn kruistocht tegen corrupte kapitalisten. Ze streven naar één gezamenlijk manifest en actieplan. Clowns trekken het zich aan, waar politici dat hebben opgegeven. Een woedend- trieste conferentie over de deplorabele mondiale toestand.
Praça / Plein
In deze voorstelling zien we hoe een gids een rondleiding geeft aan een groep dagjesmensen met een audiotour. Samen met een muzikant biedt de gids de toeristen een complete ervaring waarin grauwe realiteit, gedroomde werkelijkheid en mislukte architectuur in elkaar overgaan. Wat is een ideaal plein en wat juist niet?

21/22

The Clowns Convention I - REPRISE
Honderd clowns, van over de hele wereld, verzamelen zich voor een internationale top over de staat van de wereld. Hoe kunnen zij, als artiest, de mensheid redden van de ondergang? Een Braziliaanse clown heeft het over het leven onder Bolsonaro, een Italiaanse uit Venetië over hoe zijn stad onderloopt, een Nederlandse over zijn kruistocht tegen corrupte kapitalisten. Ze streven naar één gezamenlijk manifest en actieplan. Clowns trekken het zich aan, waar politici dat hebben opgegeven. Een woedend- trieste conferentie over de deplorabele mondiale toestand.
Beren
Een groep radicale aanhangers van de vrijheid infiltreert het idyllische stadje Grafton om daar een nieuwe staat te stichten en zich vrij te vechten van belastingen, inmenging door de overheid en het verbod openlijk wapens te dragen. Alle macht aan het individu. Al snel moeten de regels van de samenleving opnieuw onderhandeld worden. Terwijl Grafton radicaal bevrijd wordt, duikt een oud probleem op. Door het gebrek aan regels krijgen ze te maken met een invasie van beren die zich op zoek naar eten steeds dichter bij de mens wagen.
Work Harder - REPRISE
Work Harder is een theatraal hoorspel, waarin Wunderbaum reflecteert op onze prestatiemaatschappij. Het idee voor deze voorstelling ontstond ver voor de corona-crisis. Het was toen onvoorstelbaar dat onze economie zo radicaal zou worden stilgelegd. De recente gebeurtenissen gaven het onderwerp, de prestatiemaatschappij, een extra laag. Naast al het persoonlijke, financiële en maatschappelijke leed, stelt deze crisis zeker ook de vraag of pas op de plaats maken niet verstandiger is.
La codista
Gebaseerd op het verhaal van Giovanni Cafaro, een Milanees die zijn baan verloor en in de rij ging staan voor anderen tegen betaling, schreef Marleen Scholten een nieuwe tekst over stilstaan. Stilstaan in de rij (la coda), voor anderen in dit geval. In de rij vindt ze chaos en eenvoud; mensen die samenkomen op een plek met maar één doel: wachten tot het aan hen is. La codista is een persoonlijke tekst over identiteit en het verlangen soms langzamer te gaan. Misschien ligt niet ieder antwoord direct binnen handbereik. Samen met het publiek wacht de codista op haar beurt.
Schaapjes op het droge
Maartje en Wine waren tieners in de jaren ’80. De tijd waarin het mogelijk was een huis met tuin te kopen in de binnenstad, ook al was je geen miljardair. Onze moeders prentten ons in: "iedereen heeft gelijke kansen! Grijp ze! Jullie zijn de architect van je eigen geluk!" Nu, 30 jaar later, een man, een te zware lening en een paar kinderen rijker, groeien we samen met onze kroost uit ons huis, maar weten niet waarheen. Liever niet naar de buitenwijk. We vragen ons af: waar is het mis gegaan? Hebben we het niet genoeg geprobeerd? Niet hard genoeg gewild?

20/21

Work Harder
Work Harder is een theatraal hoorspel, waarin Wunderbaum reflecteert op onze prestatiemaatschappij. Het idee voor deze voorstelling ontstond ver voor de corona-crisis. Het was toen onvoorstelbaar dat onze economie zo radicaal zou worden stilgelegd. De recente gebeurtenissen gaven het onderwerp, de prestatiemaatschappij, een extra laag. Naast al het persoonlijke, financiële en maatschappelijke leed, stelt deze crisis zeker ook de vraag of pas op de plaats maken niet verstandiger is.
Schaapjes op het droge
Nu, 30 jaar later, een man, een te zware lening en een paar kinderen rijker, groeien we samen met onze kroost uit ons huis, maar weten niet waarheen. Liever niet naar de buitenwijk. We vragen ons af: waar is het mis gegaan? Hebben we het niet genoeg geprobeerd? Niet hard genoeg gewild? Hadden onze moeders ongelijk? En wat vertellen wij straks aan onze dochters?
Urlaub in Deutschland
Met trots presenteren acteursgroep Wunderbaum (NL) en Theaterhaus Jena (DUI) Urlaub in Deutschland, een film in vijf delen over vakantie in coronatijd. Een slow movie over nieuwe en vervlogen dromen, zwoele zomerdagen, en het merkwaardige spiegelpaleis waarin we ons plotseling allemaal bevonden dit jaar.
The Clown Convention I
Honderd clowns, van over de hele wereld, verzamelen zich voor een internationale top over de staat van de wereld. Hoe kunnen zij, als artiest, de mensheid redden van de ondergang? Een Braziliaanse clown heeft het over het leven onder Bolsonaro, een Italiaanse uit Venetië over hoe zijn stad onderloopt, een Nederlandse over zijn kruistocht tegen corrupte kapitalisten. Ze streven naar één gezamenlijk manifest en actieplan. Clowns trekken het zich aan, waar politici dat hebben opgegeven. Een woedend- trieste conferentie over de deplorabele mondiale toestand.
La codista
Gebaseerd op het verhaal van Giovanni Cafaro, een Milanees die zijn baan verloor en in de rij ging staan voor anderen tegen betaling, schreef Marleen Scholten een nieuwe tekst over stilstaan. Stilstaan in de rij (la coda), voor anderen in dit geval. In de rij vindt ze chaos en eenvoud; mensen die samenkomen op een plek met maar één doel: wachten tot het aan hen is. La codista is een persoonlijke tekst over identiteit en het verlangen soms langzamer te gaan. Misschien ligt niet ieder antwoord direct binnen handbereik. Samen met het publiek wacht de codista op haar beurt.

19/20

Het Nationale lied
Wunderbaum stelt zich in deze voorstelling de vraag waarom mensen zich steeds meer aangetrokken voelen tot de muziek van eigen bodem. Samen met de Rotterdamse koren Koor op Zuid, Operakoor Ropera aan de Maas en Popkoor PuurZangEnzo scheert Wunderbaum in een spetterend singalong-spektakel langs vuige tophits en smaakvolle klassiekers.
Daar gaan we weer
In Daar gaan we weer reageren drie hoogopgeleide, witte West-Europeanen van bijna veertig op een opgehouden spiegel waarin ze een onfris verleden en een complex heden gereflecteerd zien. Een spiegel waar ze steeds moeilijker naast kunnen kijken.
Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen
In de voorstelling Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen is het publiek getuige van de opnames van een sitcom over de integratie van vluchtelingen in West-Europa. De serie wordt opgenomen voor de Arabische wereld, maar speelt zich af in het hart van De Europese Unie: een fietsenwinkel in het Oost-Duitse Thüringer Wald. Syrische, Nederlandse en Duitse acteurs proberen samen tot een genuanceerde vertelling te komen over integratieproblematiek.

18/19

De geschiedenis van mijn stijfheid
De geschiedenis van mijn stijfheid is een voorstelling over het Nederlandse onvermogen om soepel te kunnen bewegen. Bepalen ons diepgewortelde calvinisme, de vrieskou, onze schaamte en het kleilandschap de manier waarop we dansen? Ons landschap is verkaveld, ons lichaam wellicht verkaasd. Worden we stug geboren of stug groot gebracht?
Ik heb spijt
Waarom willen we zo graag zien dat de ander spijt betuigt? Is berouwen een positieve kracht of een nutteloze emotie die zich alleen op het verleden richt? In iets dat het midden houdt tussen een therapie-sessie en een talkshow proberen twee acteurs elkaar te verleiden tot het tonen van berouw.

17/18

Superleuk, maar voortaan zonder mij
Met Superleuk, maar voortaan zonder mij publiceerde de Amerikaanse auteur David Foster Wallace tussen 1995 en 1997 zijn journalistieke ervaringen tijdens een zevendaagse cruise in de Caraïben op de ‘MS Nadir’. Voor Wunderbaum vormt dit essay over onze zelfvernietigende prestatie- en amusementscultuur het uitgangspunt voor een grootschalige gelijknamige locatie voorstelling.
De geschiedenis van mijn stijfheid
De geschiedenis van mijn stijfheid is een voorstelling over het Nederlandse onvermogen om soepel te kunnen bewegen. Bepalen ons diepgewortelde calvinisme, de vrieskou, onze schaamte en het kleilandschap de manier waarop we dansen? Ons landschap is verkaveld, ons lichaam wellicht verkaasd. Worden we stug geboren of stug groot gebracht?
Daar gaan we weer
In Daar gaan we weer reageren drie hoogopgeleide, witte West-Europeanen van bijna veertig op een opgehouden spiegel waarin ze een onfris verleden en een complex heden gereflecteerd zien. Een spiegel waar ze steeds moeilijker naast kunnen kijken.
Kleurles
Een voorstelling over de ongewenste en vaak onbedoelde reacties over onze afkomst en identiteit. Vind jij dat iedereen gelijke kansen verdient? Vind jij dat iedereen gelijke kansen krijgt? Wat is de huidskleur van de geschiedenisdocent op je school? Wat is de huidskleur van de rector? Wat is de huidskleur van de conciërge?
Wie is de echte Italiaan?
In de zomer van 2016 verhuist Marleen Scholten met haar vriend en dochtertje naar Milaan. Haar nieuwe buurman zegt: “Als je Italië wilt zien moet je naar de vergadering van Vereniging van Eigenaren komen. Daar zie je Italië.” In Wie is de echte Italiaan? reconstrueert Marleen, samen met negen nieuwe landgenoten, de vergadering van 17 oktober 2016. Vastbesloten de Italiaanse volksaard te doorgronden zit ze de hele vergadering uit. Italiaans gesproken met Nederlandse boventiteling.